Een biodiverse menukaart: zo maak je er werk van

Geplaatst op

Bron: Food Inspiration, Moniek de Jongh – 13 april 2024

Biodiversiteit is een belangrijke troef in onze pogingen om ons voedselsysteem toekomstbestendig te maken. Hoe diverser een gebied, hoe beter het bestand is tegen veranderingen, zoals klimaatverandering, ziektes en plagen. Een grotere biodiversiteit zorgt voor evenwicht in ons ecosysteem en meer voedselzekerheid. Food Inspiration zet drie internationale culinaire projecten op een rij die werk maken van meer variatie in ons menu: Biodiversiteit op je Bord, Acheologie van de Smaak en Colab Culinaria.

Wat: Biodiversiteit op je bord
Waar: Heel Nederland, met koploperprojecten in Noord-Holland, Utrecht en Overijssel
Door wie: Dutch Cuisine

‘De wijze waarop het gros van ons voedsel wordt geproduceerd, zorgt voor verlies van biodiversiteit. Helaas is Nederland in Europa kampioen ‘achteruitgang biodiversiteit’ en ons huidige landbouwsysteem is daarvan een van de belangrijkste oorzaken’, staat te lezen op de speciale ‘Biodiversiteit op je Bord’-website van Dutch Cuisine. Maar gelukkig zijn er ook boeren, vissers en producenten die zich juist actief inzetten voor behoud en herstel van biodiversiteit. “Die kun je via Biodiversiteit op je Bord actief ondersteunen”, vertelt Victor de Lange, lid van de Raad van Advies van Dutch Cuisine. “In 2022 zijn we officieel van start gegaan. Dit programma wil horeca- en cateringondernemers motiveren om meer ‘biodiversiteitvriendelijke’ gerechten op het menu te zetten.” Food Inspiration is één van de partners van dit programma.

Aanpassen van de menukaart

Dutch Cuisine wil de drempel voor restaurants en cateraars zo laag mogelijk maken, daarom zijn er verschillende niveaus waarop je kunt instappen. De Lange: “Door het ‘Biodiversiteit op je Bord-manifest’ te ondertekenen, committeer je je aan de basisspelregels.” Van ‘partners’ en ‘ambassadeurs’ wordt verwacht dat minimaal 25%, respectievelijk 50%, van alle gerechten op de menukaart biodiversiteitvriendelijk zijn. Vanuit Dutch Cuisine controleren we of aan die norm voldaan wordt. Daarnaast beloof je als deelnemer om een specifiek aantal schadelijke producten niet meer te gebruiken en zeg je toe om richting je gasten actief te vertellen over je inspanningen. “Dat communiceren gaat overigens niet op een belerende manier of met een opgeheven vinger,” benadrukt De Lange, “maar door er via storytelling voor gasten een feel good experience van te maken. Juist het thema biodiversiteit leent zich daar goed voor. De slogan is niet voor niets ‘Eet je Wereld Mooier’.”

“Dutch Cuisine wil horeca- en cateringondernemers motiveren om meer ‘biodiversiteitvriendelijke’ gerechten op het menu te zetten”

Om biodiversiteitvriendelijke gerechten op het menu te kunnen zetten, wordt in dit project actief samengewerkt met horecagroothandels. Zij spelen een sleutelrol in het aanbieden, vindbaar en bestelbaar maken van geschikte producten.

Objectieve criteria

De Lange: “Een van onze grootste uitdagingen op dit moment is om aan ondernemers goed uit te leggen wat ‘biodiversiteitvriendelijk’ eigenlijk is. Veel ondernemers denken dat het te maken heeft met lokaal of regionaal inkopen, maar dat is slechts een deel van het verhaal. Wij beoordelen producten en leveranciers aan de hand van door experts gevalideerde criteria. Bijvoorbeeld door te kijken naar het gebruik van keurmerken, zoals gecertificeerd biologische ingrediënten of MSC- en ASC-gecertificeerde vis. Maar ook ingrediënten die niet gecertificeerd zijn kunnen we meenemen, als de producent aantoonbaar kan maken dat ze de biodiversiteit bevorderen.”

Het programma, de beoordelings- en borgingssystematiek zijn ontwikkeld met financiële steun en in samenwerking met diverse experts en kennispartijen, waaronder het Ministerie van LNV, HAS Green Academy, Rabobank, Naturalis Biodiversity Center. Ook partijen als Bionext, Caring Farmers, de Vogelbescherming en het Wereld Natuur Fonds hebben zich achter de methodiek geschaard. Het project heeft een breed draagvlak, wat belangrijk is voor de geloofwaardigheid.

Koploperregio’s Noord-Holland, Utrecht en Overijssel

‘Biodiversiteit op je Bord’ is een landelijk Dutch Cuisine-programma waar horecaondernemers en cateraars uit heel Nederland zich bij kunnen aansluiten. “In een aantal regio’s voeren we zogenaamde koploperprojecten uit”, vertelt De Lange. “We helpen deelnemende ondernemers om te voldoen aan onze spelregels. Ook gaan we deze bedrijven op diverse manieren in het zonnetje zetten, zowel via het landelijke programma als specifiek in de regio en via onze partners, zoals het restaurantplatform BookDinners.”

In 2023 is, met steun van de provincie, gestart in Noord-Holland. Hier werkt horecagroothandel VHC Jongens actief mee om meer Noord-Hollandse biodiversiteitvriendelijke producten in het assortiment op te nemen en deze actief te promoten bij horecaondernemers en cateraars, vooral in Amsterdam en Haarlem.

Begin maart 2024 is in Utrecht een tweede koplopertraject van start gegaan. In deze provincie werken biologische horecagroothandel BD Totaal en Driessen Food mee. Hun klanten kunnen als koploper aan dit traject deelnemen en krijgen vanuit Dutch Cuisine begeleiding. De groothandels zullen de komende tijd producten die passen in het Biodiversiteit op je Bord-programma in hun assortiment herkenbaar en bestelbaar maken. Daarnaast zullen zij biodiversiteitvriendelijke streekproducten nadrukkelijk in de etalage zetten. In april wordt met provinciesteun en in samenwerking met Bidfood ook gestart in Overijssel, met focus op koplopers in en rond Zwolle.