“Het kabinet heeft genoeg ambities op gebied van milieu, landbouw en klimaat, maar het schort vaak nog aan concrete uitwerking, zegt de directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving. Daarbij moet ook de burger niet worden vergeten.” Hans Mommaas | Directeur PBL
Nee, de overheid heeft niet stilgezeten, zegt Hans Mommaas, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het kabinet heeft „veel beleid in de steigers” staan om de grote problemen in onze leefomgeving aan te pakken op het gebied van klimaatverandering, landbouw, grondstoffengebruik, woningbouw. Maar het schort aan de „doorwerking”, zegt Mommaas. Oftewel: er zijn genoeg bestuurlijke voornemens, maar nog weinig harde, met wetgeving gestutte doelen.
En dat terwijl de problemen zoals klimaatverandering, het verlies van biodiversiteit en de stikstofcrisis almaar urgenter worden, stelt het PBL in haar tweejaarlijkse rapport De balans van de leefomgeving.
Vier jaar geleden, in aanloop naar de verkiezingen en kabinetsformatie van 2017, formuleerde het PBL de vier grote vraagstukken voor de leefomgeving: klimaat, toekomst van de landbouw, van stad en regio en de ontwikkeling van de circulaire economie. Nu kijkt het instituut terug: wat is er gebeurd de afgelopen periode?
Het grote lichtpunt, wat betreft het PBL, is het klimaatakkoord dat in 2019 definitief werd gesloten. Mommaas: „Daar is stevig beleid op de rails gezet, met brede maatschappelijke betrokkenheid: van actiegroepen, tot het bedrijfsleven, consumenten, werkgevers en werknemers. Het akkoord heeft een duidelijke horizon. En het is wettelijk geborgd, zodat er niet tussentijds aan gemorreld kan worden. Daarbij wordt jaarlijks de voortgang geëvalueerd.”
Aan de andere kant, stelt Mommaas, is de buit daarmee nog lang niet binnen. De langdurige reductie van CO2-emissies „moet nog plaatsvinden”. Ondertussen raken de doelstellingen van ‘Parijs’ – maximaal 2 graden opwarming en waar mogelijk 1,5 – mondiaal steeds verder buiten bereik.Op het gebied van duurzamer grondstoffengebruik is het PBL veel minder positief over de voortgang van het kabinet. De Haagse circulaire ambities vragen om „verdere opschaling”. En ook op het gebied van landbouw is er stevige kritiek: het kabinet kwam „nauwelijks” tot „concrete beleidsmaatregelen”. Ondanks de uitwerking van het plan voor kringlooplandbouw – waarbij voer zo dichtbij mogelijk wordt gehaald en mest zo dichtbij mogelijk wordt uitgereden – van minister Carola Schouten (ChristenUnie).
Lees hier verder